عاطفه علیان؛ بازار: تورم به معنای افزایش مداوم قیمت کالاها و خدمات در اقتصاد است، وقتی تورم در زندگی چنبره بزند پول کم ارزش می شود و قدرت خرید پایین می آید؛ برای مثال اگر فرض کنیم که قیمت یک قرص نان ۱۰ هزار تومان و نرخ تورم سالانه ۱۰ درصد باشد، قیمت همان نان در سال آینده به حدود ۱۱ هزار تومان می رسد.
اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران عوامل مؤثر بر تورم را در عرضه و تقاضا، هزینه های تولید و سیاست های پولی می داند و در گفت و گو با خبرنگار بازار می گوید: وقتی تقاضا برای کالاها و خدمات بیشتر از عرضه باشد، قیمت ها افزایش می یابند.
علی‌اکبر نیکو اقبال می افزاید: افزایش هزینه های تولید، مانند افزایش قیمت مواد اولیه، می‌تواند منجر به افزایش قیمت ها شود، در نتیجه اگر بانک مرکزی پول بیشتری چاپ کند، ممکن است ارزش پول کاهش و تورم افزایش یابد.
این استاد دانشگاه تاکید می کند: تورم می تواند تأثیرات مختلفی بر اقتصاد و زندگی روزمره داشته باشد که از آن جمله کاهش قدرت خرید، افزایش هزینه های زندگی و تغییرات در الگوی مصرف است.
نیکو اقبال: بحران آب در اصفهان باعث کاهش تولیدات کشاورزی و افزایش هزینه تولید شده است؛ مشکلات زیست محیطی مانند کمبود منابع آب به فشار اقتصادی و افزایش قیمت‌ها دامن می زند
وی علت تورم در اصفهان را بی ارتباط با بحران خشکی زاینده رود نمی‌داند و می‌گوید: بحران آب در اصفهان باعث کاهش تولیدات کشاورزی و افزایش هزینه تولید شده است؛ مشکلات زیست محیطی مانند کمبود منابع آب به فشار اقتصادی و افزایش قیمت‌ها دامن می زند.
نیکو اقبال نوسانات نرخ ارز و کسری بودجه و استقراض دولتی را یکی دیگر از عوامل تورم در اصفهان می‌داند و توضیح می‌دهد: کسری بودجه و افزایش استقراض دولتی می تواند به افزایش نقدینگی و تورم منجر شود از سوی دیگر نوسانات اقتصادی جهانی و مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصاد داخلی نیز می توانند به عدم موفقیت در کنترل تورم کمک کنند.
مدیریت منابع آب و تلاش برای کاهش بحران زاینده رود
این اقتصاددان راهکارهای احتمالی کاهش تورم در اصفهان را در مدیریت منابع آب و تلاش برای کاهش بحران زاینده رود می داند و بر اجرای سیاست‌های مالی و پولی مناسب و منسجم برای کنترل تورم تأکید می‌کند و می گوید: حل مشکلات تورم نیاز به همکاری میان دستگاهی، سیاست های اقتصادی مناسب و نظارت مستمر بر شرایط اقتصادی و اجتماعی دارد.
تمدنی که مبنای شکل گیری آن بر وجود رودخانه دایمی زاینده رود بوده است اکنون با خطر کم آبی، تغییر اقلیم معتدل به کویری، خالی شدن سفره های آب زیرزمینی، فرونشست، مشکلات محیط زیستی متعدد، آلودگی هوا، از میان رفتن حوزه های مختلف کشاورزی و مشکلات اقتصادی و در نهایت مهاجرت روبرو شده است
با توجه به این موضوع که بیش از ۹۷ درصد مساحت استان اصفهان در حوضه زاینده رود واقع شده است و ۹۷ درصد استان مجاور در حوضه کارون قرار دارد، عدم توجه به این مسئله مهم و خشک کردن زنده رودِ اصفهان با بارگذاری های تعریف نشده و خارج از توان زاینده رود، فروش غیرقانونی حق آبه های قانونی کشاورزان توسط وزارت نیرو و عدم جبران مافات با وجود قول های مکرر در طول دهه های گذشته، اجرایی نشدن طرح های آبی مختلف و به طور کلی عمل نکردن به قوانین تعریف شده در این حوضه، موجب شده تا تمدنی که مبنای شکل گیری آن بر وجود رودخانه دایمی زاینده رود بوده است؛ اکنون با خطر کم آبی، تغییر اقلیم معتدل به کویری، خالی شدن سفره های آب زیرزمینی، فرونشست، مشکلات محیط زیستی متعدد، آلودگی هوا، از میان رفتن حوزه های مختلف کشاورزی و مشکلات اقتصادی و در نهایت مهاجرت روبرو باشد. حتی آن گونه که مهدی طغیانی نماینده اصفهان در مجلس عنوان کرده است مطابق تحقیقات انجام شده با ادامه روند فعلی، تا هشت سال آینده شاید از این تمدن کهن چیزی باقی نماند.
تاثیرات قابل توجه خشکی زاینده رود بر تورم و اقتصاد
حال این سوال پیش می آید که چرا و چگونه خشکی زاینده رود، به‌عنوان یکی از منابع اصلی تامین آب در استان اصفهان، تأثیرات قابل توجهی بر تورم و اقتصاد این منطقه دارد؟!
کارشناس دیپلماسی آب تأثیرات خشکی زاینده‌رود بر افزایش تورم در اصفهان را در کاهش تولیدات کشاورزی می داند و در گفت‌وگو با خبرنگار بازار می گوید: خشکی زاینده رود منجر به کاهش تولیدات کشاورزی از جمله محصولات اساسی مانند گندم، جو و میوه ها شده است. کاهش عرضه محصولات کشاورزی باعث افزایش قیمت ها در بازار محلی می شود. همچنین کاهش تولید و عرضه محصولات کشاورزی به طور مستقیم بر قیمت مواد غذایی تأثیر می گذارد و موجب افزایش قیمت ها می‌شود که به نوبه خود به تورم کمک می کند.
هزینه های نیاز به استفاده از منابع آب جایگزین
علی مهران‌فر، به افزایش هزینه‌های آب اشاره‌ای می‌کند و توضیح می‌دهد: با کاهش جریان زاینده رود، نیاز به استفاده از منابع آب جایگزین مانند آب های زیرزمینی افزایش یافته است که هزینه های بالاتری به دنبال دارد. این افزایش هزینه به تولیدکنندگان و مصرف کنندگان منتقل می‌شود؛ همچنین هزینه های مربوط به تصفیه و توزیع آب نیز افزایش می یابد که این امر می تواند به افزایش قیمت های خدمات و کالاها منجر شود.
کارشناس دیپلماسی آب با اشاره به کاهش کیفیت زندگی به علت مشکلات زیست محیطی و اجتماعی، تصریح می‌کند: خشکی زاینده رود و بحران آب باعث کاهش کیفیت زندگی مردم می شود. مشکلات زیست‌محیطی و کمبود آب به طور مستقیم بر معیشت مردم تأثیر می گذارد و می‌تواند به افزایش هزینه‌های زندگی و تورم کمک کند و همچنین مشکلات اقتصادی ناشی از خشکی آب می‌تواند موجب مهاجرت از اصفهان به دیگر مناطق شود.
مهاجرت و فشار بر بازار مسکن
وی اضافه می کند: از سویی این مهاجرت می‌تواند فشار بر بازار مسکن را افزایش دهد و باعث افزایش قیمت مسکن و اجاره‌بها شود که به تورم کمک می‌کند.
کاهش تولید در این صنایع می‌تواند به افزایش قیمت‌ها و فشار تورمی در بازار کمک کند که در نهایت به کاهش فعالیت‌های اقتصادی به دلیل بحران آب منجر می‌شود و پیامدهایی نظیر بیکاری و کاهش درآمدها را در پی دارد
مهران فر، تأثیر خشکی زاینده‌رود بر صنایع وابسته به آب را به‌عنوان یکی دیگر از عوامل رشد تورم در اصفهان می‌داند و اضافه می‌کند: صنایع وابسته به آب مانند صنایع نساجی و تولید مواد غذایی به‌شدت تحت‌تأثیر خشکی زاینده‌رود قرار دارند.
وی اضافه می کند: کاهش تولید در این صنایع می‌تواند به افزایش قیمت‌ها و فشار تورمی در بازار کمک کند که در نهایت به کاهش فعالیت‌های اقتصادی به دلیل بحران آب منجر می‌شود و پیامدهایی نظیر بیکاری و کاهش درآمدها را در پی دارد که به نوبه خود می‌تواند به تورم و افزایش هزینه‌های زندگی منجر شود.
کارشناسان معتقدند خشکی زاینده‌رود به طور مستقیم و غیرمستقیم بر تورم در اصفهان تأثیرگذار است و نیاز به اقدامات مؤثر در مدیریت منابع آب و سیاست‌های اقتصادی برای کاهش تأثیرات منفی آن به ویژه در دولت جدید وجود دارد.
